Vakıf Mallarının Miras Hali; Vakıf Evladı Nedir?
Vakıf, bir kişinin veya kuruluşun, belirli bir mal veya mülkü, belirli bir amaç doğrultusunda sonsuza dek kullanılmak üzere ayırmasıdır. Bu ayrılan mal veya mülke de vakıf malı denir. Vakıflar, genellikle hayır işleri, eğitim, kültür, sağlık gibi topluma faydalı hizmetler için kurulur.
Vakfiye, bir vakfın kuruluşunu belirten, vakfedilen malın hangi hayır işlerinde kullanılacağını, ne şekilde yönetileceğini gösteren resmi bir belgedir. İslâm medeniyeti tarihinde önemli bir yere sahip olan vakfiyeler, vakfın kurucusu tarafından düzenlenir.
Vakıf evladı, bir vakfın kurucusu veya hayırseverinin vasiyeti üzerine, vakfa bağışlanan mal varlığı üzerinde belirli hakları olan kişidir. Bu haklar, vakfın amacına uygun olarak kullanılmak üzere vakfa bağışlanan mal varlığından yararlanma hakkı şeklinde olabilir.
Vakıf Evladının Hakları
Vakıf evladının sahip olduğu haklar, vakfın kuruluş amacı, vakfın tüzüğü ve miras bırakanın vasiyeti gibi faktörlere göre değişiklik gösterir. Genel olarak vakıf evladının sahip olduğu haklar şunlar olabilir:
- Vakıf gelirlerinden pay alma: Vakfın elde ettiği gelirlerden belirli bir oran veya miktarda pay alma hakkı.
- Vakıf yönetim kurulunda yer alma: Vakfın yönetim kurulunda temsil edilme hakkı.
- Vakıf kararlarında söz hakkı: Vakfın alacağı önemli kararlarda görüş bildirme hakkı.
- Vakıf mal varlığı üzerinde sınırlı tasarruf hakkı: Vakfın mal varlığı üzerinde belirli şartlarla tasarruf etme hakkı. Vakıf Avukatı İzmir Vakıf Miras Avukat
Vakıf Evladının Görevleri
Vakıf evladının görevleri, genellikle vakfın amacına uygun olarak hareket etmek ve vakfın menfaatlerini korumak şeklinde tanımlanır. Vakıf evladının görevleri arasında şunlar sayılabilir:
- Vakfın amacına uygun hareket etmek: Vakfın kuruluş amacına uygun faaliyetlerde bulunmak.
- Vakfın mal varlığını korumak: Vakfın mal varlığını zararlardan korumak.
- Vakıf yönetimine destek olmak: Vakfın yönetim kuruluna destek olmak.
- Galle hakkı, vakıf evladına tanınan en önemli haklardan biridir. Basitçe ifade etmek gerekirse, vakfın gelirlerinden belirli bir pay alma hakkıdır. Bu pay, vakfın tüzüğünde ve miras bırakanın vasiyetinde belirtilen oranlarda veya miktarlarda olabilir. Galleye müstahak olmak, Türkçede bir vakfın gelirinden belirli bir pay alma hakkına sahip olmak anlamına gelir. Bu hak, genellikle vakfın kurucusu veya hayırseverinin vasiyeti üzerine, vakfa bağışlanan mal varlığı üzerinde belirli hakları olan kişilere tanınır. Bu kişilere de “vakıf evladı” denir.
· Galle Hakkının Kaynağı
- Galle, vakfın sahip olduğu taşınmazlardan elde edilen kiralar, taşınır mallardan elde edilen gelirler, menkul kıymetlerden elde edilen faizler gibi çeşitli kaynaklardan elde edilebilir.
· Galle Hakkının Kullanımı
- Galle, vakıf evladının kişisel ihtiyaçlarını karşılamak için kullanılabilir. Ancak, galle hakkının kullanımı, vakfın tüzüğünde belirtilen sınırlamalara tabi olabilir. Örneğin, galle yalnızca eğitim masrafları için veya belirli bir yaşa kadar kullanılabilir şeklinde bir sınırlama getirilebilir.
Vakıf evladı olmak için aranan şartlar, vakfın kuruluş amacı, tüzüğü ve miras bırakanın vasiyeti gibi faktörlere göre değişiklik göstermekle birlikte, genel olarak şu şartlar aranır:
- Vakıf ile soybağının olması: Vakıf kurucusuyla bir soybağının olması, yani vakıf kurucusunun çocuğu, torunu veya diğer bir yakını olmak.
- Vakfiyede belirtilen şartları taşımak: Vakfiyede vakıf evladı olabilmek için belirtilen yaş, cinsiyet, eğitim durumu gibi özel şartları taşımak.
- Vakfın amacına uygun hareket etmek: Vakfın amaçlarına uygun davranmak ve vakfın menfaatlerini korumak.
Vakıf Evladı Olmanın Yöntemleri:
Vakıf evladı olmanın iki temel yolu vardır:
- Vasiyet yoluyla: Miras bırakan, vasiyetinde belirli kişileri vakıf evladı olarak göstererek bu hakkı devredebilir.
- Mahkeme kararıyla: Vakıf tüzüğünde veya miras bırakanın vasiyetinde vakıf evladı olma şartları belirtilmişse, bu şartları taşıyan kişiler mahkemeye başvurarak vakıf evladı olduklarını tespit ettirebilirler.
Dava Vakıf Merkezinin bulunduğu Asliye Hukuk Mahkemesinde açılır. Bu davalarda zamanaşımı bulunmamaktadır.
