Çekişmeli boşanma, eşlerin boşanma konusunda veya boşanmanın sonuçları (nafaka, velayet, mal paylaşımı gibi) hakkında anlaşamaması durumunda ortaya çıkar. Bu durumda, mahkeme tüm hususları değerlendirerek karar verir.

Çekişmeli boşanma davalarının en sık görülen sebepleri şunlardır:

Özel Boşanma Sebepleri

  • Zina (Aldatma): Eşlerden birinin evlilik yeminine aykırı olarak başka biriyle cinsel ilişkiye girmesi.
  • Hayata Kast: Eşlerden birinin diğerinin hayatına kast etmesi.
  • Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış: Eşlerden birinin diğerinin onur ve şerefini kıracak davranışlarda bulunması (şiddet, hakaret, aşağılama gibi).
  • Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme: Eşlerden birinin suç işlemesi veya haysiyetsiz bir hayat sürmesi.
  • Terk: Eşlerden birinin evden ayrılması ve haklı bir sebep olmaksızın geri dönmemesi.

Genel Boşanma Sebebi

  • Evlilik Birliğinin Temelden Sarsılması: Eşlerin birbirlerine karşı duydukları sevgi ve saygının kalmaması gibi durumlar. Bu sebep, diğer özel sebeplere göre daha geniş bir kapsamdadır ve mahkeme tarafından somut delillere dayanarak değerlendirilir.
  • Ortak Hayatın Çekilmez Hale Gelmesi: Türk Medeni Kanunu’nda yer alan genel bir boşanma sebebidir. Bu sebebe dayanılarak açılan boşanma davalarında, eşlerin evlilik birliğini devam ettirmelerinin kendilerinden beklenmeyecek derecede zorlaştığı, yani ortak hayatın çekilmez bir hal aldığı kanıtlanmalıdır. Boşanma davası açılmasındaki genel nedenler örnek olarak şunlardır;

–          İletişimsizlik: Eşler arasında etkili bir iletişim kurulamaması, sorunların çözülememesine ve anlaşmazlıkların artmasına neden olur.

–          Saygı Eksikliği: Birbirlerine karşı saygı duymayan eşler, evlilik birliğini devam ettirmekte zorlanırlar.

–          Farklı Değerler ve Beklentiler: Yaşam tarzı, hedefler ve değerlerdeki farklılıklar, evliliği zorlayabilir.

–          Ekonomik Sorunlar: Maddi zorluklar, evlilik üzerinde büyük baskı yaratabilir.

–          Aileler Arasındaki İlişkiler: Ailelerin müdahalesi ve olumsuz etkileri, evliliği olumsuz etkileyebilir.

–          Hayata Bakış Farklılıkları: Geleceğe dair farklı beklentiler ve hayata bakış açıları, evliliği sürdürülemez hale getirebilir.

Çekişmeli Boşanma Davalarında Nelere Dikkat Edilmelidir?

  • Delillerin Önemi: Boşanma davasında iddialarınızı kanıtlayacak delillere sahip olmak çok önemlidir. Şahitler, mesajlar, fotoğraflar, ses kayıtları gibi deliller mahkeme tarafından değerlendirilir.
  • Avukatın Rolü: Çekişmeli bir boşanma sürecinde deneyimli bir aile hukuku avukatı ile çalışmak, haklarınızı korumanız için büyük önem taşır.
  • Çocukların Menfaati: Çocuk varsa, velayet, görüşme ve nafaka gibi konularda çocukların menfaati gözetilir.
  • Ekonomik Durum: Nafaka ve mal paylaşımı gibi konularda eşlerin ekonomik durumları değerlendirilir.
  • Psikolojik Destek: Boşanma sürecinin psikolojik etkileri göz ardı edilmemelidir. Bir psikologdan destek almak faydalı olabilir.

Çekişmeli Boşanma Davası Süreci

Çekişmeli boşanma, eşlerin boşanma konusunda veya boşanmanın sonuçları (nafaka, velayet, mal paylaşımı gibi) hakkında anlaşamaması durumunda ortaya çıkan bir süreçtir. Bu durumda, mahkeme tüm hususları değerlendirerek karar verir.

Çekişmeli Boşanma Davalarında İspat

Çekişmeli boşanma davalarında, iddiaların kanıtlanması davanın seyrini ve sonucunu doğrudan etkileyen önemli bir unsurdur. İspat yükümlülüğü, genellikle iddiayı öne süren taraftadır. Yani, boşanma sebebini öne süren taraf, iddiasını kanıtlamak zorundadır.

Boşanma Davalarında İspat Yöntemleri

Boşanma davalarında kullanılan başlıca ispat yöntemleri şunlardır:

  • Tanık İfadeleri: Çevreden, aileden veya ortak arkadaşlardan alınan tanık ifadeleri, mahkemece delil olarak kabul edilebilir.
  • Yazılı Belgeler: Sözleşmeler, mesajlar, e-postalar, günlükler gibi yazılı belgeler, iddiaları desteklemek için kullanılabilir.
  • Ses Kayıtları ve Video Kayıtları: Tartışma, şiddet veya tehdit içeren ses ve video kayıtları, güçlü birer delil niteliğindedir.
  • Fotoğraflar: Şiddet izleri, mal paylaşımıyla ilgili belgeler gibi durumlarda fotoğraflar, görsel bir kanıt olarak değerlendirilir.
  • Bilirkişi Raporları: Psikolojik sorunlar, maddi durum değerlendirmesi gibi durumlarda bilirkişi raporları, mahkeme kararına yön verebilir.
  • Sosyal Medya Paylaşımları: Sosyal medya hesaplarındaki mesajlar, fotoğraflar ve paylaşımlar, durum hakkında önemli bilgiler sunabilir.

Hangi Durumlarda Hangi Deliller Kullanılır?

  • Aldatma: Mesajlar, e-postalar, otel kayıtları, tanık ifadeleri, sosyal medya paylaşımları gibi deliller kullanılabilir.
  • Şiddet: Fotoğraflar, doktor raporları, tanık ifadeleri, şikayet tutanakları gibi deliller kullanılabilir.
  • İhmalkar Davranış: Günlük tutum, harcamalar, ev işlerine katılım gibi konularda tanık ifadeleri ve yazılı belgeler kullanılabilir.
  • Maddi Durum: Banka hesap hareketleri, mal beyanları, kira sözleşmeleri gibi belgeler kullanılabilir.
  • Çocukların Menfaati: Çocuk psikoloğu raporları, öğretmen görüşleri gibi deliller kullanılabilir.

Boşanma Davalarında Delillerin Geçerliliği

Boşanma davalarında deliller, mahkemenin karar vermesinde büyük önem taşır. Ancak her türlü delil, mahkemece kabul edilmeyebilir. Delillerin geçerliliği, hukuki çerçeveye uygunluğu ve ispat gücü gibi birçok faktöre bağlıdır.

Geçerli Bir Delilin Şartları

  • Hukuka Uygunluk: Delillerin hukuka aykırı yollarla elde edilmemiş olması gerekir. Örneğin, izinsiz dinleme veya görüntüleme yoluyla elde edilen deliller genellikle geçersiz kabul edilir.
  • İlgililik: Delillerin, davada tartışılan konuyla doğrudan ilgili olması gerekir. Örneğin, bir nafaka davasında, tarafın gelir durumunu gösteren banka hesap dökümleri geçerli bir delil olabilir.
  • Güvenirlilik: Delillerin doğru ve güvenilir olması gerekir. Örneğin, tanık ifadeleri, tanığın güvenilirliği ve ifadesinin tutarlılığı açısından değerlendirilir.
  • Kanıt Gücü: Delillerin, iddia edilen durumu kanıtlamaya yeterli olup olmadığı değerlendirilir.

Hukuka Aykırı Deliller

  • Gizlice Kayıt Edilen Konuşmalar: İzinsiz olarak yapılan ses veya görüntü kayıtları genellikle hukuka aykırı kabul edilir. Yargıtay karşı tarafın haberi olan kayıtların ise gizli bir kayıt olmadığını ve hükme esas alınabileceğini kabul etmektedir. Örnek içtihatta; “kadının “ya bak beni çekip durma, beni çekme, sen niye sürekli çekiyorsun senin amacın ne, neden çekiyorsun anlayamıyorum, napacan mahkemede delil olarak mı kullanacan” şeklindeki beyanlarından erkeğin ortak konut içerisinde çekim yaptığının kadın tarafından bilindiği bir başka ifade ile erkeğin bu çekimleri gizli olarak yapmadığı anlaşılmaktadır. Öyle ise dosya içerisinde yar alan CD’nin kadının bilgisi dışında hukuka aykırı yolla elde edildiğinden söz edilemeyeceği tartışmasızdır.”(Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2020/2-26 E. ve 2022/1434 K. Sayılı İlamı)
  • Özel Hayata Müdahale Eden Deliller: Kişinin özel hayatına izinsiz olarak girilerek elde edilen bilgiler, hukuka aykırıdır. Yargıtay örnek olarak bu hususta Whatsapp Web üzerindeki görüşmelerin ele alınmasını hukuka aykırı delil olarak nitelendirmektedir. Nitekim Yargıtay; “Yargılama ve toplanan delillerden, davacı-karşı davalı erkeğin eşinin Whatsapp web oturumu ile elde edilen görüşme kayıtlarının hukuka aykırı delil olduğu anlaşılmaktadır. İşbu delil hukuka aykırı nitelikte olduğundan kusur belirlemesinde dikkate alınamaz ve sadakat yükümlülüğüne aykırı davranış davalı- karşı davacıya kusur olarak yüklenemez. Hal böyle iken davalı- karşı davacının boşanmaya sebebiyet verecek başkaca kusuru da ispatlanmadığı nazara alınmadan davanın reddi yerine davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır.” (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi. 2023/5012 E. ve 2024/1780 K. Sayılı İlamı)
  • Sahte Belgeler: Uydurma veya değiştirilmiş belgeler, suç teşkil eder ve delil olarak kabul edilmez. Kişinin aldatıldığını iddia etmek için sahte hesap (fake hesap) açması sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Örnek olarak ; “sosyal medya hesaplarında yapılan paylaşımların, ancak hesabın sahibi veya aynı paylaşım ortamında ( facebook/WhatsApp ) bulunan kişilerce delil olarak kullanımının mümkün olduğu düşünülebilecektir. Diğer bir anlatımla, sahte profil oluşturup paylaşımlarda bulunmak veya kişi profillerinde hesap sahibinin bilgisi, muvafakatı ve izni olmaksızın yapılan paylaşımların delil olarak sunulması halinde, bunların 6100 Sayılı HMK’nun 189/2. maddesi kapsamında hukuka aykırı delil kabul edilmesi gerekir” (Yargıtay 2016/14742 E. ve 2017/2577 K. Sayılı Kararı)

Çekişmeli Boşanma Davası Masrafları

Çekişmeli bir boşanma süreci, hem duygusal hem de maddi olarak oldukça yorucu olabilir. Boşanma sürecinde ortaya çıkan masraflar, davaların süresi, karmaşıklığı ve talep edilen haklar gibi birçok faktöre bağlı olarak değişiklik gösterir.

Çekişmeli Boşanma Davalarında Karşılaşılan Masraflar

  • Avukat Ücreti: Boşanma davalarında en önemli masraf kalemlerinden biri avukat ücretidir. Avukatlık ücretleri, avukatın deneyimi, davanın karmaşıklığı ve talep edilen haklar gibi faktörlere göre belirlenir. Türkiye Barolar Birliği tarafından belirlenen asgari ücret tarifesi bulunsa da, avukatlar bu tarifenin üzerinde de ücret talep edebilirler.
  • Mahkeme Masrafları: Dava dilekçesinin tebliği, bilirkişi incelemesi, duruşma masrafları gibi çeşitli kalemlerden oluşan mahkeme masrafları da önemli bir gider kalemidir.
  • Bilirkişi Ücreti: Mal paylaşımı, nafaka gibi konularda mahkemenin talep ettiği bilirkişi incelemeleri için ek bir ücret ödenmesi gerekebilir.
  • Diğer Masraflar: Tanıkların seyahat masrafları, belge tasdik ücretleri, noter masrafları gibi diğer ek masraflar da ortaya çıkabilir.

Unutmayın: Boşanma davaları, kişisel ve hassas konuları içerir. Bu nedenle, mutlaka bir avukata danışarak doğru adımları atmanız önemlidir. Avukatınız, size hukuki süreç hakkında bilgi verecek, haklarınızı koruyacak ve delillerinizi en etkili şekilde sunmanıza yardımcı olacaktır.