Kamulaştırma bedeli hesaplama için Kamulaştırma Kanunu çerçevesinde belirlenen hesaplama usullerine ilişkin bilirkişiler tarafından bedel tespiti yapılır. Bu hesaplama robotu Yargıtay’ın ölçülerine ve emsal bilirkişi raporlarına göre girilen veriler ile hazırlanmış olup ancak yaklaşık olarak bilgi vermesi adına tasarlanmıştır. Küsuratlarına virgül yerine nokta ile kullanılması gerekmektedir.
Kamulaştırma Bedeli Hesaplama
Bedelin belirlenmesinde taşınmaz sahibinin sebepsiz zenginleşmesine yol açmayacak ve de fakirleşmesine neden olmayacak bir bedel belirlenmesi gerekmektedir. Taşınmazın vergi değeri, komşu taşınmazların emsal değerleri gibi objektif bir takım ölçütler belirlendikten sonra kıymet takdir komisyonları veya bilirkişilere tanınan inisiyatif doğrultusunda kamulaştırma bedeli tespit edilecektir.
Sıkça Sorulan Sorular
1.Kamulaştırma İşleminin Yasal Dayanağı Nedir?
Kamulaştırma, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 46. maddesi ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümleri doğrultusunda gerçekleştirilir.
2.Kamulaştırma bedelini kabul etmem durumunda ne olacaktır?
Kamulaştırma görüşmesinde, maliklerin önerilen kamulaştırma bedelini kabul etmeme hakkı vardır. Bu durumda, ilgili kurum tarafından, Asliye Hukuk Mahkemesi’ne bedel tespiti davası açılır ve mahkeme, bilirkişilerin yardımıyla keşif yaparak bedeli belirler.
3. Yerel Mahkemenin kararını istinaf/temyiz edebilir miyim?
Yerel Mahkeme tarafından verilen tescil kararı kesin olup, yalnızca bedel yönünden istinaf/temyiz yapılabilir.
4.Kamulaştırma işlemini İdari Yargıda iptal ettirebilir miyim?
Kamulaştırma işleminin iptaline ilişkin İdari Yargıda, 10. maddeye dayanarak, mahkeme tebligat tarihinden veya gazete ile yapılan ilan tarihinden itibaren 30 gün içinde dava açılabilir.
5. Kamulaştırma görüşmesinde kabul ettiğim bedel sonrasında, bedel arttırılabilir mi?
Kamulaştırma bedeli kabul edildikten sonra, bedel artışı için tezyidi bedel davası açılamaz.
6.Toplulaştırma sonucu yeni tapumu aldım. Eskiden benim olan yer yol oldu. Hak veya alacağım var mı?
Mülkiyetle ilgili herhangi bir hak veya alacak hakkınız bulunmamaktadır. Ancak, yola isabet eden kesimdeki ağaç, bina, kuyu, duvar, ekili ürün gibi müştemilatların bedeli ödenir.
7.Satınalma tutanağını imzaladıktan sonra tekrar Tapu Müdürlüğüne gitmem gerekir mi?
Satınalma tutanağı, taşınmazın tapuda tescili veya terkinine dair kabul beyanını içerdiğinden, tekrar Tapu Müdürlüğü’ne gitmeniz gerekmez.
8.Kamulaştırma bedelinin bir kısmının 3. kişiye ödenmesini talep edebilir miyim?
Kamulaştırma bedeli yalnızca taşınmaz sahibine veya hissedarına ödenir. Diğer borçlar, vergi veya sigorta alacakları varsa, ödenen bedelden düşülür ve kalan kısmı size ödenir.
9.Kamulaştırma bedeli yasal vekilime yatırılabilir mi?
Eğer vekaletname, kamulaştırma bedelinin alınması için net bir hüküm içeriyorsa, bedel vekilinizin hesabına yatırılabilir.
10.Anlaşma veya mahkeme kararıyla bankaya yatırılan kamulaştırma bedelini almazsam ne olur?
Almadığınız bedel 10 yıl boyunca bankada bekler. Bu sürenin sonunda, Bankacılık Mevzuatı gereği TMSF’ye devredilir. Bu durumda İdareden herhangi bir hak talebinde bulunulamaz.
11.Tapu kütüğümde haciz, ipotek veya vergi borcu nedeniyle şerh varsa, kamulaştırma bedeli kime ödenir?
Tapu kütüğündeki şerh sahibinin onayı istenir. Onay alınmazsa, kamulaştırma bedelinin borç kadar olan kısmı şerh sahibine ödenir ve kalan kısım tarafınıza ödenir.
12.Kamulaştırma Kanunu’nun 31/b maddesi uyarınca şerh koyulmuşsa, bu şerhi kaldırtabilir miyim?
Kamulaştırma Kanunu’nda yapılan son değişiklikle, bu tür şerhler ancak mahkeme kararıyla kaldırılabilir. 4650 sayılı Kanun’dan önce konulan şerhler için ise Karayolları Bölge Müdürlüğü’ne başvuru yapılmalıdır.
13.Kamulaştırma Kanunu’nun 38. maddesine göre açtığım dava reddedildi. Yeni düzenlemelerle herhangi bir hakkım var mı?
Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen zaman aşımı düzenlemesi sonrasında, Kamulaştırma Kanunu 6487 sayılı Kanun ile yeniden düzenlendi. Karayolları Bölge Müdürlüğü’ne başvuru yaparak uzlaşma talep edebilirsiniz.
14.Hazine arazisini kullanıyorum, ürün bedeli alabilir miyim?
Hazine arazisinde ürün bedeli alabilmek için Ecr-i misil belgesi veya muhtar ve azaların imzasıyla durum tutanağa alınarak başvuru yapılması gerekir.
15.Mera arazisini kullanıyorum, ürün bedeli alabilir miyim?
Mera arazisi üzerinde bulunan yapılar, ürünler ve müştemilat için işgalcilere ödeme yapılmaz.
16.Devlet ormanı arazisini kullanıyorum, ürün bedeli alabilir miyim?
Devlet ormanında bulunan yapı, ürün ve müştemilat için işgalcilere ödeme yapılmaz.
17.Kamulaştırma yapılan arazimde bina ve ağaçlarım var. Bunların enkazını alabilir miyim?
Kamulaştırma bedeli, müştemilatların tamamı için hesaplanır. Eğer enkaz talep ediyorsanız, bu talebiniz görüşmede belirtilir ve tutanağa not düşülür.
18.Bedel tespit ve tescil davasında masraflar için borç oluşur mu?
Kamulaştırmayı yapan idare, dava masraflarını karşılar. Ancak, mahkeme vekalet ücreti talep ederse, bu ücret tarafınızca ödenir.
19. Köy Tüzel Kişiliği’ne ait parsel kamulaştırılacaksa nasıl işlem yapılır?
Köy Tüzel Kişiliği’nin arazi devri kararı, vali veya kaymakam onayının ardından idareye sunulur ve kamulaştırma bedeli bu hesapta yatırılır.
20. Arazimden yol geçeceğini öğrendim. Kamulaştırma işlemleri için Karayolları Genel Müdürlüğü’ne adres bildirmem gerekir mi?
Kamulaştırılacak parsellerin mülkiyet bilgileri TAKBİS üzerinden, maliklerin adres bilgileri ise MERNİS üzerinden otomatik olarak alınır. Sadece adres değişikliklerinin muhtarlığa bildirilmesi yeterlidir.
21. Kanun 10. maddesine göre açtığım davada, bedel Yargıtay/İstinaf Mahkemesi tarafından bozuldu. Ne yapmalıyım?
Kesinleşmiş kararı aldıktan sonra, fark bedelini iade etmek için Bölge Müdürlüğü’ne başvurmanız gerekir. Aksi takdirde, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun gereği işlem yapılır.
22.Kamulaştırma ile ilgili telefonla bilgi alabilir miyim?
Kamulaştırma işlemleri kişiye özel olduğu için telefonla bilgi verilemez. Şahsen veya vekalet/vasi belgesi ile ilgili idareye başvurulması gerekir.
23. Tapuda davalı taşınmazın bedeli nasıl ödenir?
Taşınmazın tapu kaydında malik hanesinde «Davalı» olarak görünüyor ise taşınmazın kamulaştırmaya konu kısmı için Kanunun 18. maddesine göre dava açılır. Bu kısımdaki hak ve alacaklar bedele dönüşür ve kamulaştırma bedeli üçer aylık vadeli hesaba yatırılır. İhtilaf çözüldüğü zaman Mahkemenin talimatı ile bu bedel hak sahibine ödenir.
24. Kamulaştırmaya ilişkin bilgi-belge talep ederken hangi evraklar istenmektedir?
Karayolları Genel Müdürlüğü’nden bilgi-belge talep ederken dilekçeniz ekine, sormak istediğiniz taşınmazın tapu veya tapu kaydının fotokopisi eklemeniz ya da başvurunuzda sorulan taşınmazın il, ilçe, mahalle/köy, ada, parsel bilgilerinin açıkça yazılması talebinizin karşılanmasını hızlandıracaktır. Eğer taşınmaz tapuda halen mirasçısı olduğunuz kişi adına kayıtlıysa, mirasçının veraset ilamının da eklenmesi ve bu ilamda sizin mirasçı olduğunuzun açıkça belirtilmiş olması gerekmektedir.
25. İdarenin gönderdiği tebligatta belirtilen yer ve saatte kamulaştırma görüşmesine katılamadım/katılamayacağım. Ne yapmalıyım?
Belirtilen yer ve tarihte görüşmeye katılmamanız halinde, Kanunun 10. maddesine göre bedel tespit ve tescil davası açılır. Ancak tebligatta belirtilen telefon numarasını arayarak makul bir sürede görüşmeye katılacağınızı bildirirseniz dava açma işlemi geçici olarak bekletilir. Yine katılım sağlanmaz ise dava açılır.
27. Yurt dışında ikamet ediyorum. Yakın zamanda Türkiye’ye gelemeyeceğim. Ne yapmalıyım?
Bu durumda da 26. maddede belirtildiği gibi, belirtilen yer ve tarihte görüşmeye katılmamanız halinde Kanunun 10. maddesine göre bedel tespit ve tescil davası açılır. İdareye posta, telefon, e-posta gibi usullerle ulaşarak makul bir sürede görüşmeye katılacağınızı bildirirseniz dava açma işlemi geçici olarak bekletilir. Yine katılım sağlanmaz ise dava açılır.
28. Sahibi olduğum parsel için Resmi Gazetede acele kamulaştırma kararı yayınlandı. Ekindeki listede parselim de var. Bundan sonraki işlemler nasıl olacak?
İdare, taşınmazın kamulaştırmaya konu kısmına «El koyma» kararı alınması için ilgili Mahkemeye başvurur. Mahkeme yedi gün içinde kıymet takdirini yaptırarak el koyma kararını verir. İdare, takdir edilen bedeli yatırıp ödeme yaptığına dair dekontu Mahkemeye sunarak taşınmaza girer. Bu bedel taşınmazın gerçek kamulaştırma bedeli olmayıp sadece el koyma bedelidir. Sonrasında Kanunun 10. maddesine göre açılacak dava neticesinde kamulaştırma bedeli kesinleşir. Kesinleşen bu bedel ile el koyma bedeli arasında ortaya fark çıkar ise mahsuplaşılır.
28. İdarenin açtığı bedel tespit ve tescil davasının gerekçeli kararı tarafıma tebliğ edildi. Dava kapsamında yatırılan kamulaştırma bedelini çekip kullanabilir miyim?
Kamulaştırma bedelinin bankadan çekilmesi tamamen Mahkemenin tasarrufundadır. Mahkeme kararında bedelin tarafınıza ödenmesi için bankaya müzekkere yazılması hükmü yer almaktadır. Ancak bankaya müzekkere yazılmamış ya da yazılan müzekkere bankaya ulaşmamış ise mahkeme kaleminden konu çözümlenebilir.
29. Kamulaştırmaya işlemleri sonucunda bütün işlemler tamamlanmış ve bedel tarafıma ödenmiştir. Ancak kamulaştırılan yerde kamulaştırma amacına yönelik hiçbir işlem yapılmamıştır. Kamulaştırılan yeri geri alabilir miyim?
Kamulaştırma bedelinin kesinleşmesi tarihinden itibaren beş yıl içinde, kamulaştırma ve devir amacına uygun hiçbir işlem veya tesisat yapılmaz veya kamu yararına yönelik bir ihtiyaca tahsis edilmeyerek taşınmaz mal olduğu gibi bırakılırsa, mal sahibi veya mirasçıları, kamulaştırma bedelini aldıkları günden itibaren işleyecek kanuni faiziyle birlikte ödeyerek taşınmaz malını geri alabilir. Ancak yol inşaatı ve emniyet sahası için kamulaştırılan yerlerde, emniyet sahası içinde kalan yerler için bu usul uygulanmaz.
30. Kamulaştırılan kısımda evim/işyerim vb. bulunmaktadır. Binayı ne kadar zamanda boşaltmalıyım?
Kamulaştırma bedelinin ödenmesine müteakip, kamulaştırılan alandaki yapının 15 gün içinde boşaltılması gerekmektedir. Aksi takdirde icra hükümleri uygulanır. Ancak yapının boşaltılmasına engel mücbir sebepler (mevsimsel koşullar, doğal afet vb.) var ise İdareye bilgi verilmesi gerekir.
31. Kamulaştırmaya konu yerde hissedarlardan biriyim ve diğer hissedarlar ile ortaklığın giderilmesi davası devam etmekte. Kamulaştırma bedelini nasıl alabilirim?
İdarece Kanunun 10. maddesine göre dava açılarak kamulaştırılan yerin bedeli Mahkemece hesaplanır. Bu bedelin kime ne oranda ödeneceğine, ortaklığın giderilmesi davasında ki Mahkemece karar verilir.
32. Kamulaştırmaya konu yerin tapu kaydındaki maliki «davalı» görünmekte ve davalı/davacılardan biri benim. Kamulaştırma bedeli alabilir miyim?
Taşınmaz malın tapuda kayıtlı olmakla birlikte mahkemede mülkiyeti üzerinde ihtilaf olduğu veya kadastrosu yapılmasına rağmen kadastro mahkemesinde davalı olduğunun tespit edilmesi halinde, idarece 10. madde uyarınca kamulaştırma davası açılır. Mahkemece, taşınmaz mal hakkındaki mülkiyet ihtilafı ile ilgili davanın tüm taraflarına tebligat yapılır. Kamulaştırma bedelinin tespit edilmesi üzerine, bu bedelin mülkiyet ihtilafıyla ilgili davanın sonucunda belli olacak hak sahibine ödenmek üzere idarece mahkemenin belirttiği bankaya yatırılır. Mülkiyet ihtilafı ile ilgili davanın sonucunda, hak sahibi olduğuna mahkemece karar verilen kişinin müracaatı üzerine kamulaştırma bedelini tespit eden mahkemenin, paranın bu hak sahibine ödenmesi için bankaya yazacağı talimat üzerine para hak sahibine ödenir.
